مطالعه تطبیقی طرح و نقش لباس اجتماع بانوان ایران و تاجیکستان (مطالعه موردی: لباس بانوان ترکمن ایران)

لباس به مثابه مهمترین ابزار انتقال فرهنگ و هنر در بین سرزمین های مختلف از گذشته تا به امروز بوده است. پیش از تجزیه تدریجی بخش هایی از فلات ایران، کشورهایی که امروزه تحت نام هایی چون تاجیکستان،ترکمنستان، آذربایجان و افغانستان شناخته می شوند همگی جزیی از گستره بزرگی تحت عنوان ایران زمین بوده اند. امروزه در بسیاری از این کشور های فارسی زبان، پوشاک سنتی و محلی بانوان آنها در مقایسه با لباسبانوان ایران امروز، از هویت ایرانی بیشتری برخوردار است. به نحوی که می توان پوشاک سنتی زنان تاجیک، ترکمن و افغان را نمونه های زندهای از پوشاک سراسر اعجاز به لحاظ هنری اقوام ایرانی به شمار آورد. از این رو در مطالعه پیش رو که به صورت مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است، سعی شده تا یک مقایسه تطبیقی بین پوشاک بانوان تاجیکستان و پوشاک بانوان ایران (مورد مطالعه، لباس بانوان ترکمن) صورت گیرد. پس از انجام مطالعات کتابخانه ای، سعی شده تا از طریق مشاهدات (شش مشاهده از لباس های هر قوم) حضوری لباس های بانوان دو قوم از نزدیک و با در نظر گرفتن تمامی جزییات (شامل رنگ، طرح، نقش، تزئینات و ....) مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت نقاط اشتراک و تمایز میان پوشاک بانوان دو کشور مورد تحلیل قرار گیرد. نتایج نشان داد که در طراحی لباس هر دو قوم استفاده از نماد های دایره به معنای خورشید، خط به معنای زمین، خطوط لوزی و مورب به معنای آتش و خطوط عمودی به معنای باران مرسوم بوده است. با این تفاوت که اندازه و محل قرارگیری آن ها در لباس تفاوت هایی با هم دارند.

Keywords:

پوشاک بانوان ترکمن , پوشاک بانوان تاجیک , جغرافیای فرهنگ پوشش