بررسی تاثیر اقلیم بر معماری و بافت تاریخی دزفول

موضوع اقلیم در معماری به عنوان عاملی تاثیر گذار مطرح است. شرایط اقلیمی نظیر تابش آفتاب، باد، خاک، رطوبت و غیره هر یک به گونه ای بر بافت و معماری منطقه تاثیر گذار است. تاثیر اقلیم در معماری های گذشته به خوبی در نظر گرفته شده و برای مقابله با آنها راهکارهای ارزشمندی به کار گرفته شده است. شهرستان دزفول به دلیل داشتن اقلیمی ویژه، دارای بافت و معماری سنتی با ارزشی است. اما با گذشت زمان و گرایش به سبک بین الملی این راهکارها کمرنگ و روبه فراموشی سپرده شده است. همین عامل سبب گردید تا نگارندگان تلاش نمایند تا از طریق روش تفسیری تاریخی و با جمع آوری اطلاعات با استفاده از فنون برداشتهای میدانی و مطالعات کتابخانهای به تاثیر اقلیم در معماری و بافت تاریخی دزفول پرداخته و به جستجوی الگوهای مشخصی از معماری همساز با اقلیم این منطقه دست یابند. در مقوله بافت، شکلگیری بافتی فشرده و محصور با کوچه هایی تنگ و دیوارهایی بلند به جهت سایه اندازی و تعدیل هوا و همچنین داشتن ساباطهای طولانی برای کاهش دما و ایجاد سایه از عوامل تاثیر گذار در راستای مقابله با شرایط اقلیمی و رسیدن به شرایط آسایش ساکنین است. سقف بازار سنتی دزفول بوسیله ی مصالح سبک پوشانده شده تا هم باعث ایجاد سایه و هم کوران هوا شود. در حیطه معماری بناها، میتوان به نیمه برونگرا بودن بناها، به عبارت دیگر داشتن بازشوها در طبقات بالا به جهت کوران هوا، اشاره نمود.استفاده از سه سطح پشتبام، همکف و شوادون به عنوان فضای زیستی در فصول مختلف از ویژگی های منحصر به فرد معماری خانه های سنتی دزفول است. زندگی در سه سطح سبب شده تا ساکنین تمهیداتی را برای هر سطح در نظر بگیرند.شوادونها در زیر زمین، اتاق و ایوانها در همکف و حیاط ها در طبقه ی دوم و سوم و غیره از جمله این تمهیدات به شمار می آیند

Keywords:

بافت تاریخی , دزفول , معماری همساز با اقلیم , اقلیم گرم و نیمه مرطوب.