بررسی نوع ارتباط بین جامعه مدنی و فضای عمومی (در حوزه رسانه )

6 فروردین 1403 - خواندن 2 دقیقه - 174 بازدید


دانشگاه پیام نور (همه مراکز) 

دو اصطلاح جامعه مدنی و فضای عمومی (در حوزه رسانه ) کاملا به هم مربوط بوده و اولی اساس سازمانی دومی است. برای فهم شبکه، جامعه مدنی را باید بازتعریف کرد : قلمروی اجتماعی پویا و گاهی اوقات متلاطم و متعارض نهادهای خصوصی و افراد است که با دولت و اقتصاد بازار ارتباط دارند، ولی از آنها جدا هستند. در دیدگاه های جدید جامعه مدنی، بر ابعاد فرهنگی و رسانه تاکید می شود که این دو وجه در دیدگاه های قبلی نادیده گرفته می شد. اکنون این اتفاق نظر وجود دارد که رسانه های همگانی، اثر فوق العاده ای بر شکل و کارکرد جامعه مدنی دارند و این چرخش را می توان "چرخش فرهنگی" نامید. در تعریف جدید، جامعه مدنی به عنوان فضای ارتباطاتی که برای ساخت ذهنی و بازسازی هویت های جمعی و همبستگی ها عمل می کند، تعریف می شود. پس جامعه مدنی به سمت یک گفتمان آگاهانه فرهنگی تر تغییر سمت داده است. اما چرا؟

به دو دلیل : 1. پیشرفت فکری بشر. 2. وقوع تغییرات عمده اجتماعی.

در حال حاضر روابط فرهنگی و گروه بندی افراد براساس هویت جلوه بیشتری یافته است و همه اینها باعث حرکت جامعه مدرن به سمت یک مرحله جدید به نام "جامعه ارتباطات"، "جامعه رسانه ها" و یا "جامعه فرهنگی" شده است.

اولریش بک ، بر ایده تغییرات اجتماعی با عنوان مدرنیته دوم یاد می کند که اساسا متفاوت از مدرنیته اول است. در مدرنیته دوم، جریان کالاهای فرهنگی، تعدد روابط از طریق ارتباطات دوربرد و دوام مهاجرت، یک فرایند جهان-وطنی است. فرایند جهان وطنی در دو سطح خرد (در روشهای زندگی و آگاهی روبه رشد چند فرهنگی) و سطح کلان (به هم وابستگی ایجاد شده توسط بازار جهانی و شبکه های بین المللی و فراملی که جانشین قدرت سیاسی دولت-ملت شده اند) پیشرفت داشته است. پس گفتمان جامعه مدنی باید با توجه به چیرگی رسانه ها و فضای فرهنگ مورد تجدید نظر قرار گیرد.