آیا فرار از صحنه تصادف جرم است؟!

آیا فرار از صحنه تصادف جرم است؟!

امیرحسین صفدری پژوهشگر علم حقوق

یکی دیگر از سوالات مهم در خصوص تصادفات رانندگی که ذهن خیلی از افراد جامعه را درگیر خود کرده است این است که اگر مقصر حادثه از صحنه تصادف فرار کند چه می شود؟؟

در پاسخ به این سوال هم باید بگویم که اکثر افرادی که تصادف می کنند در لحظه تصادف دچار استرس و ترس زیادی می شوند که این مسله ممکن است بخاطر این باشد که یا فرد گواهینامه ندارد یا بیمه نامه ندارد یا از مجازات شدن ترس دارد یا سن کمی دارد که همین امر هم باعث می شود آن فرد فرار را بر قرار ترجیح دهد و با اینکار بی شک شرایط را برای خود پیچیده تر می کند چرا که این کار باعث تشدید مجازات او می شود. در چنین مواردی پیشنهاد می کنم هرگز فرار نکنید چون که با رساندن مصدوم به بیمارستان ممکن است از فوت یا آسیب دیدن بیشتر او جلوگیری کنید و شانس زنده ماندن وی بیشتر شود.

در ماده 719 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قانونگذار در خصوص فرار افراد از صحنه تصادف می گوید: 

هرگاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مامورین انتظامی از این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در مواد (۷۱۴) و (۷۱۵) و (۷۱۶) محکوم خواهد شد. دادگاه نمی تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید.

در تبصره یک این ماده قانونگذار بیان می کند: 

راننده در صورتی می تواند برای انجام تکالیف مذکور در این ماده وسیله نقلیه را از صحنه حادثه حرکت دهد که برای کمک رسانیدن به مصدوم توسل به طریق دیگر ممکن نباشد. و در تبصره 2 این ماده هم قانونگذار تاکید موکد می کند: 

در تمام موارد مذکور هرگاه راننده مصدوم را به نقاطی برای معالجه و استراحت برساند و یا مامورین مربوطه را از واقعه آگاه کند و یا به هر نحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند دادگاه مقررات تخفیف را درباره او رعایت خواهد نمود.

این نکته مهم را هم باید بگویم که با توجه به طرح های ترافیکی و محدودیت های عبور و مرور در برخی از نقاط گاهی متاسفانه بعضی از افراد با دستکاری در پلاک خودروی خود اقدام به تردد می کنند که این مسله علاوه بر نقض حقوق دیگران از نظر قانونی هم جرم تلقی می شود و مجازات دارد.

قانونگذار ما در ماده 720 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات به صراحت در این خصوص بیان می کند: 

هر کس در ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی تغییر دهد، یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به آن نصب کند یا برای آن پلاک تقلبی بکار برد یا چنین وسایلی را با اعلام به تغییر و یا تعویض پلاک تقلبی مورد استفاده قرار دهد، همچنین اگر شخصی به هر شکلی در شماره شاسی، پیشرانه یا پلاک وسیله نقلیه موتوری و یا پلاک های موتور و شاسی که از سوی کارخانه سازنده حک یا نصب شده بدون تحصیل مجوز از راهنمایی و رانندگی آن را تغییر دهد به حبس از 6 ماه تا 1 سال محکوم خواهد شد.