نگاهی به حقوق حیوانات در جامعه

نگاهی به حقوق حیوانات در جامعه

امیرحسین صفدری پژوهشگر علم حقوق

دفاع از حقوق حیوانات که مخلوقات خداوند متعال هستند بر هیچ انسانی پوشیده نیست، و مطابق بیانات دین مبین اسلام هم اگر چه پروردگار یکتا آنچه که در آسمان و زمین است را مسخر انسان قرار داده، ولی انسان ها هم حق ندارند هرطور که مایل هستند و برای هر کاری از حیوانات استفاده کنند. 

در فرهنگ کشور ما و سایر کشورها حمایت از حقوق حیوانات بیشتر جنبه انسانی و اخلاقی دارد، اما نبود قانونی خاص جهت حمایت از حقوق حیوانات در برخی از کشورها از جمله ایران باعث شده حقوق این موجودات بی گناه در بیشتر موارد از سوی ما انسان ها نادیده گرفته شود. 

خداوند متعال در آیه 60 سوره عنکبوت می فرمایند: و کاین من دابه لاتحمل رزقها الله یرزقها و ایاکم و هو السمیع العلیم، که به معنی (چه بسا جنبنده ای که قدرت حمل روزی خود را ندارد، خداوند او و شما را روزی می دهد و اوشنوا و داناست.)

در عصر حاضر همگام با تحولات همه جانبه و پیشرفت در زمینه های علمی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و... سوء استفاده از محیط زیست و حیوانات متاسفانه سرعت چشمگیری داشته است که این عمل برای حیات وحش بسیار خطرناک می باشد. 

بی شک حیوان آزاری نمونه بارز نقض حقوق حیوانات در جامعه می باشد که این روزها در فضای مجازی هم گاهی ویدوهایی مبنی بر آزار حیوانات منتشر می شود که این عمل بسیار ناراحت کننده و ضداخلاقی می باشد. 

در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا دارای قانون حمایت از حقوق حیوانات می باشند، اما متاسفانه در کشور ما به عنوان یک کشور متمدن و قدرتمند هنوز قانون خاصی جهت حمایت از حقوق حیوانات وجود ندارد که این مسله قطعا یک ضعف در قانونگذاری برای ما محسوب می شود.

باید بگویم که در قانون مجازات اسلامی صرفا چند ماده به صورت عام و کلی وجود دارد که این مواد اصلا جنبه حمایتی ویژه ای از حقوق حیوانات نمی کند، مطابق با ماده ۶۷۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قانونگذار ما بیان می کند: هر کس به عمد و بدون ضرورت حیوان حلال گوشت متعلق به دیگری یا حیواناتی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده است را بکشد یا مسموم یا تلف یا ناقص کند به حبس از 91 روز تا 6 ماه یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد. 

و در ماده680 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قانونگذار ما می گوید: هر کس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده کند، به حبس از 2 تا 10 سال محکوم خواهد شد و هرگونه تعدی مستوجب مسئولیت است.

به عنوان محقق و پژوهشگر علم حقوق پس از تحقیق و پژوهش در خصوص حقوق حیوانات باید بگویم که، در حال حاضر نبود یک قانون علمی و خاص در خصوص دفاع از حقوق حیوانات اصلی ترین دلیل نقض حقوق حیوانات در جامعه ی ما می باشد؛ این روزها هم طرحی در مجلس شورای اسلامی بنام ( طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات خطرناک ) در حال بررسی می باشد، که در خصوص این طرح باید گفت اصلا طرح کارشناسی شده و علمی پژوهشی نمی باشد. 

متاسفانه این طرح بجای این که از حقوق حیوانات در برابر خطر حمایت کند بیشتر باعث نقض حقوق حیوانات می شود مجلس به عنوان نهاد قانونگذار باید قانونی را در جهت حمایت از حقوق حیوانات تصویب کند که باعث دفاع از حیوانات باشد نه این که با تصویب چنین طرح هایی باعث شود مردم از نگهداری حیوانات هم منع شوند.