نقش انسان در حفظ محیط زیست از نظر قرآن و اسلام

مشکل آلودگی محیط زیست امروز جهان، مشکل تنها یک کشور و یا یک قلمرو خاص نیست، بلکه مشکل کل جهان است که در بردارنده ی مسائل مختلفی نیز هست که از جمله می توان به آلودگی آب و هوا، گرم شدن کره ی زمین و... اشاره کرد. این همه، نتیجه ی عملکرد خود انسان است که با انقلاب صنعتی افزایش یافت. در همه ادیان الهی و آیین های بزرگ، پاکی و عدم آلودگی جزء وظایف دینی شمرده شده است. »النظافه من الایمان «به حفظ پاکی در همه زمینه ها اعم از انسان، زمین، آب، هوا و غیره اشاره می نماید؛ بنابراین جلوگیری از آلودگی ها که اینک جزء اهداف حفاظت محیط زیست می باشد، مسأله امروزی نبوده ، بلکه مسأله ای است که در طول تاریخ بشر اهمیت داشته است. تاثیر گذاری متقابل انسان و طبیعت، اهمیت بررسی عناصر طبیعی را دو چندان می کند، از این رو در این مقاله با استفاده از آیات قرآنی و روایات اسلامی به بررسی دیدگاه اسلام در مورد اهمیت حفاظت از محیط زیست و نقش انسان در حفظ آن می پردازیم و هدف از این مطالعه مانند بقیه مطالعات در این زمینه نیز جلوگیری از تخریب محیط زیست و ارائه راه حل برای بازسازی و بهسازی محیط زیست و کاهش آلودگی ها می باشد. در این مقاله از طریق مطالعات کتابخانه ای و بدون دخل و تصرف در مطالب به بررسی موضوع مورد نظر پرداخته شده است؛ لذا تحقیق حاضر به صورت کتابخانه ای و از نوع تاریخی می باشد. اسلام بیان می دارد که خداوند طبیعت و محیط زیست را برای انسان آفریده است و او حق تصرف در آن را دارد. اما از سوی دیگر تاکید می کند که این حق اختصاص به یک فرد، گروه و یا یک نسل ندارد، بلکه باید بهره برداری از آن اصولی و عادلانه باشد به طوریکه هم نسل حاضر و هم نسلهای آینده بتوانند از آن استفاده کنند. بنابراین سوء استفاده از این حق که می تواند منجر به آلوده سازی، تخریب و نابودی محیط زیست گردد و باعث تعرض به حقوق دیگران به ویژه نسلهای آینده می شود، ممنوع است.

Keywords:

حفاظت , محیط زیست , قرآن , اسلام , انسان