شناسایی و مقایسه ترکیبات شیمیایی برگ و ساقه آویشن باغی (thymus vulgaris) به روش گازکروماتوگرافی کوپل شده با طیف سنج جرمی (GC/MS)

آویشن گیاهی از خانواده نعناع و از گیاهان دارویی مهم در دنیا است. گونه های مختلف آویشن به عنوان مطبوع کننده، طعم دهنده و همچنین به عنوان ضد سرفه، خلط آور، ضد نفخ، ضد میکروب، ضد قارچ، ضد اسپاسم و دهان شویه کاربرد دارند. آویشن باغی با نام علمی Thymus vulgaris از مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه علم و فرهنگ کاشمر در اواخر خرداد جمع آوری و اسانس گیری با روش تقطیر با آب و بخار آب ا نجام شد. طبق نتایج، بازده اسانس بازده اسانس برگ 2/2% و بازده اسانس ساقه 0/48% می باشد. ترکیبات موجود در اسانس ها با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی ک وپل شده با طیف سنج جرمی GC/Mass شناسایی شده است. در اسانس برگ این گیاه 34 ترکیب شناسایی شده و چهار ترکیب عمده آن عبارتند از: تیمول 29/01%، بنزن 19/91%، گاماترپنین 12/78%، بورنئول 4/17% می باشد. در ساقه این گیاه 27 ترکیب شناسایی شده که چهار ترکیب عمده آن عبارتند از: تیمول 21/47%، بورنئول 14/47%، بنزن 16/71%، گاماترپنین 12/05% می باشد. با توجه به اینکه Thymus vulgaris گونه دارویی آویشن است و ارزش آن به علت داشتن ترکیبات فنولی بخصوص تیمول می باشد. برگ این گیاه به دلیل بازده اسانس بالاتر و درصد تیمول بیشتر نسبت به ساقه از ارزش دارویی بالاتری برخوردار است. همچنین طبق نتایج بدست آمده ترکیبات موجود در برگ و ساقه این گیاه از نظر کمی و کیفی متفاوت هستند.

Keywords:

آویشن , Thymus vulgaris , تیمول , اسانس , GC/Mass