بررسی اثر مولفه های اقتصادی بر اشتغال نیروهای متخصص در کشور

امروزه اشتغال وبطور کلی نیروی انسانی و بویژه نیروی انسانی متخصص جایگاه خاصی در مسائل اقتصادی و به ویژه رشد و توسعه اقتصادی دارد. نیروی انسانی کانون توجه در تئوری های توسعه است، بخصوص در طول دهه های اخیر مزیت نسبی کشورها بوسیله توجه به نیروی انسانی و بویژه نیروی انسانی متخصص مشخص می شود. نیروی انسانی متخصص در هر کشور، جزء مهمترین سرمایه های انسانی آن کشور شناخته میشود و در استفاده بهینه از امکانات کلان کشور نقش موثری دارد. اصلاح ساختار شاغلان از این دیدگاه، ارمیزمان بر می باشد ونیروی انسانی متخصص در بلند مدت تربیت میشود. در کشور ما نیز اهمیت و نیاز به نیروی متخصص در دهه های اخیر به خوبی درک شده بطوری که طی 5 سال منتهی به سال 1375، جمعیت شاغلان متخصص 2 برابر شده و رشد شاغلان متخصص بسیار بالاتر از رشد کلی شاغلان بوده است ولی هنوز سهم شاغلان متخصص در اشتغال کل کشور، پایین می باشد. توزیع شاغلان در گروه های عمده فعالیت نیز نشان می دهد که بخش کشاورزی، کمترین نیروی انسانی متخصص را جذب نموده و خدمات عمومی، اجتماعی و شخصی که عمدتا دولتی است بالاترین نیروی انسانی متخصص را جلب نموده است. افزایش تقاضای نیروی کار متخصص به عوامل زیادی وابسته است که در اینجا به چند عامل اشاره خواهد شد. یکی از این عوامل تولید است که بر اساس نتایج بدست امده اثر تولید بزرگتر از اثر جانشینی نسبت سرمایه به نیروی کار در اشتغال نیروی کار کل و متخصص است که در این میان تلوید غیر صادراتی تاثیر بیشتری نسبت به تولید صادراتی دارد. از این رو در درازمدت، برای جذب بیشتر نیروی کار متخصص، رشد تقاضای بازار داخلی با اهمیت تر از رشد صادرات است به عبارت دیگر توجه به افزایش تولید برای صادرات نباید ما را از تولید برای مصرف داخل غافل کند، چرا که می تواند تاثیر بیشتری بر جذب نیروی کار داشته باشد. همچنین به جز توسعه صادرات و تولید داخلی افزایش ذخایر سرمایه نیز در طی دوره مورد مطالعه بر اشتغال نیروی کار متخصص در ایران موثر بوده است.