مطالعه تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گونه علوفه ای- مرتعی علف گندمیAgropyron elongatum از طریق بررسی کلونی

ایران یکی از منابع سرشار تنوع ژنتیکی گراس های علوفه ای و مرتعی ازجمله آگروپایرون پابلند (Agropyron elongatum) می باشد. اصلاح و تولید ارقام ترکیبی سازگار و پرتولید، نیازمند بررسی تنوع ژنتیکی ، گزینش ژنوتیپ های برتر و تعیین والدین مناسب از بین آنها است . این مطالعه با هدف بررسی توان تولید، برآورد میزان تنوع ژنتیکی ، تخمین پارامترهای ژنتیکی و تعیین شباهت و تفرق بین ژنوتیپ های گزینش شده آگروپایرون پابلند از طریق ارزیابی های کلونی ، صورت گرفت . بدین منظور تعداد 25 ژنوتیپ به صورت کلون های تکرار شده طی دو سال (84 و 85) در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی بر اساس خصوصیات مورفولوژیک ، فنولوژیک و زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از اختلاف زیاد و تنوع ژنتیکی وسیع در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه بود که انتخاب برای اهداف مختلف در این ژرم پلاسم را سودمند می سازد. بیشترین میزان وراثت پذیری مربوط به صفات تعداد روز تا خوشه دهی ، گرده افشانی و ارتفاع بوته و کمترین آن ، برای قطر یقه بدست آمد. برآورد ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی طی دو سال آزمایش نشان داد که حداقل میزان تنوع مربوط به روز تا گرده افشانی ، روز تا خوشه دهی و قطر یقه می باشد. عملکرد بذر و پس از آن عملکرد علوفه تر و عملکرد علوفه خشک (چین اول و برداشت مجدد) از حداکثر میزان تنوع ژنتیکی برخوردار بودند. تجزیه خوشه ای بر اساس خصوصیات فنوتیپی ، ژنوتیپ ها را در 3 گروه مجزا طبقه بندی کرد که بر مبنای آن ژنوتیپ های دارای فواصل ژنتیکی بیشتر به منظور استفاده در مطالعات بعدی شناسایی شدند. در مجموع نتایج این پژوهش حاکی از سودمندی ارزیابی های کلونی در برآورد تنوع ژنتیکی ، وراثت پذیری و گزینش والدین مناسب به منظور تدوین پروژه های تکمیلی می باشد.

Keywords:

آگروپایرون , فاصله ژنتیکی , کلون , انتخاب , وراثت پذیری