بسته بندی های هوشمند در صنایع لبنی

بسته بندی های هوشمند با هدف پایش کیفیت محصول غذایی در طول ذخیرهسازی و حمل و نقل طراحیشده اند. در واقع این بسته بندی ها با مانیتور کردن تغییرات در درون و محیط بیرون ماده غذایی، گویایشرایط ماده بسته بندی می باشند. به طور کلی بسته بندی های هوشمند در که در صنایع لبنی مورد توجهقرار دارند در قالب سه تکنولوژی عمده شناخته می شوند: شناساگرها، حامل های اطلاعاتی (مثل بارکدهاو برچسب های شناسایی فرکانس های رادیویی) و سنسورها. شناساگرهای دما-زمان از جمله مهمترینشناساگرها هستند که با هدف مانیتور کردن هر نوع تغییر مضر که ناشی از تغییرات دمایی (بالاتر یا پایین تراز یک دمای بحرانی) در طول زنجیره ذخیره سازی غذا باشد، بکار گرفته میشوند. سنسورها به عنوانتکنولوژی های نوید دهنده و جدید برای آینده سیستم های بسته بندی هوشمند مطرح هستند. در عملیک سنسور به کمیت فیزیکی یا شیمیایی پاسخ میدهد و یک خروجی قابل اندازه گیری مناسب با اینمقدار ایجاد میکند. بیوسنسورها نیز در واقع سنسورهایی هستند که لایه های تشخیصی در آنها از موادبیولوژیکی مثل آنزیم ها، آنتی بادی ها، آنتی ژن ها، فاژها و اسیدهای نوکلوئیک ساخته شده اند. بسته بندی-های هوشمند تجاری محدودی در دنیا وجود دارند؛ بنابراین امروزه مطالعات زیادی متمرکز برشناساگرهایی شده اند که درون محصولات لبنی در دسترساند. تغییرات در آنزیم هایی مثل آلکالینفسفاتاز، گاماگلوتامیل ترانسفراز و لاکتوپراکسیداز، همچنین ایجاد محصولات ثانویه حاصل از تیمارحرارتی شیر مثل هیدروکسی متیل فورفورال، لاکتولوز و فوروزین، تغییر در پروتئین های آب پنیر مثلبتالاکتوگلوبولین از جمله شناساگرهای درونی در دسترس شیر میباشند که امروزه برای طراحی بسته-بندی های هوشمند جدید مورد توجه قرار گرفته اند. در صنایع لبنی با توجه به ویژگی های شیمیایی،فیزیکی، میکروبیولوژیکی و همچنین نوع و میزان فرایند حرارتی که به محصول داده می شود میتوان ازبسته بندی های هوشمند تجاری استفاده کرد و یا اینکه با بکارگیری دانش این محصولات به دنبال طراحیبسته بندیهای هوشمندی بود که به واکنش های شیمیایی، آنزیمی یا میکروبی خاصی پاسخ میدهند. اینمهم نیازمند در نظر گرفتن متغیرهای بسیار زیادی است که بایستی بررسی شوند؛ چرا که شیر یک ماده باترکیب پیچیده است و به علاوه ماهیت آن با توجه به متغیرهای زیادی مثل دوره شیردهی، فصل، نوعتغذیه دام و... میتواند تغییر کند.

Keywords:

شیر , شناساگر دما-زمان , سنسور , بارکد , فرایند حرارتی