بهترین و بد ترین زندگی از منظر امام رضا علیه السلام
بسم الله الرحمن الرحیم
بدون شک چگونه زیستن و چگونه زندگی کردن انسان در دنیا ، نقش برجسته در چگونه مردن و چگونه محشور شدن او دارد ، به این معنا که هرچقدر زندگی در دنیا خوب و موافق آموزه های وحیانی و معارف اهل بیتی باشد ، به همان اندازه مردن و حشر نیکو خواهد داشت .
برکسی مخفی نیست که تمام انسان های که از اول خلقت تا حالا به دنیا آمده بعد از مدتی زندگی کردن در این دنیا ، حال یا کم یا زیاد از این عالم رخت بر بسته و به دیار ابدی شتافته است و در آنجا نتیجه ی چگونه زیستن و چگونه زندگی کردن در این دنیا را می بیند.
اما اینکه ملاک و معیار در زندگی خوب و نیکو چیست و زندگی بد چه ویژگی های دارد ؟ امام رئوف حضرت رضا علیه السلام در سخنان حکیمانه و زیبای که دارد ملاک و معیار زندگی خوب و بد را بیان نموده است. چنانکه علی بن شعیب می گوید: خدمت آن حضرت مشرف شدم، به من فرمود: « یا علی من احسن الناس معاشا قلت انت یا سیدی اعلم به منی فقال ع یا علی من حسن معاش غیره فی معاشه یا علی من اسوا الناس معاشا قلت انت اعلم قال من لم یعش غیره فی معاشه ، زندگی کدامیک از مردمان نیکوتر است؟
گفتم: سرور من! شما از من به آن داناترید،
امام علیه السلام فرمود: ای علی! آن کسی که زندگی دیگری را در سایه زندگی خویش تامین کند و خوش بدارد.
و فرمود: ای علی، زندگی کدامیک از مردمان بدتر است؟
گفتم: شما داناترید،
فرمود: کسی که تنها خود را در زندگی اداره کند( و نفعش به کسی دیگر نرسد) ». تحف العقول ، ص 448 .
بنابراین ، از دیدگاه امام رضا علیه السلام زندگی خوب آن است که در سایه آن خیری به دیگر انسان ها برسد و از دیگران دستگیری و فریاد رسی داشته باشد.
و زندگی بد هم آن است که هیچگونه نفع رسانی به دیگران صورت نگیرد و رفع نیازمندی از دیگران نکند.
از این فرمایش نورانی آن حضرت به خوبی اهمیت نفع رسانی به دیگران و بر آورده ساختن نیازمندی های مردم قابل استفاده است .
صریح تر از این ، در باره ی اهمیت توجه به دیگران و ضرورت رسیدگی به نیازهای دیگران این فرمایش امام رضا علیه السلام است که فرمودند :« و اعلموا انکم لا تشکرون الله تعالی بشیء بعد الایمان بالله و بعد الاعتراف بحقوق اولیاء الله من آل محمد رسول الله ص احب الیه من معاونتکم لاخوانکم المومنین علی دنیاهم ، بدانید که بعد از ایمان به خدا بعد از اعتراف به حقوق اولیاء الله از آل محمد پیامبرخدا صلی الله علیه و آله ، هیچ شکری نزد خدا خوشایند تر از این نیست که برادران مومن خود را در امور دنیای شان یاری رسانید ».
عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص: 169.