معبد دل
[صائب تبریزی - دیوان اشعار - غزل شماره ۳۱۳۱]
ترا چون خرده بینان نیست در دل نور آگاهی - وگرنه مرکز اینجا بیش از پرگار می رقصد
***
[بیدل دهلوی]
ز رسم معبد دل غافلی کز اهل حضور - تیمم آب چه عالم وضوست می پرسی
***
[سید عمادالدین نسیمی]
از نقش و صفت، نام و نشانی نتوان یافت - آنجا که کند شعشعه ی ذات تجلی
ذرات جهان را همه در رقص بیابی - آن دم که شود پرتو خورشید هویدا
***
[ابوسعید ابوالخیر - رباعی شماره ۷۰۲]
ای دل اگر آن عارض دلجو بینی - ذرات جهان را همه نیکو بینی
در آینه کم نگر که خودبین نشوی - خود آینه شو تا همگی او بینی
***
[یزدانپناه عسکری]
آغار به تسلیم فرمان حق و غرق فهرست خود بینی نبودن رسم معبد دل است. پرگار معبد دل به همت و طینت انسان می رقصد.
و من یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه و هو فی الآخره من الخاسرین (آلعمران /85) و کسی که غیر از اسلام «و تسلیم در برابر فرمان حق» آیینی دیگر برای خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران است.(1)
لا اکراه فی الدین قد تبین الرشد من الغی فمن یکفر بالطاغوت و یومن بالله فقد استمسک بالعروه الوثقی لا انفصام لها و الله سمیع علیم (البقره /256). لا اکراه فی الدین؛ اکراه و اجباری در دین نیست و امور مذهب بر قدرت و اختیار مبتنی است نه بر اجبار. مانند آیه شریفه: و لو شاء ربک لآمن من فی الارض؛ «اگر خدا میخواست میتوانست تمام مردم روی زمین را به زور وادار کند ایمان بیاورند، ولی چنین نکرد و آنان را آزاد گذاشت، تا به اختیار خویش ایمان آورند. یونس/ 99 (2)
________
1- آدینه وند لرستانی، محمدرضا، کلمه الله العلیا، 6جلد، اسوه - ایران - تهران، چاپ: 1، 1377 ه.ش. ج1 ص590
2- طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، 6جلد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی - ایران - مشهد مقدس، چاپ: 1، 1375 ه.ش. ج1 ص 333
- قل امر ربی بالقسط و اقیموا وجوهکم عند کل مسجد و ادعوه مخلصین له الدین کما بداکم تعودون - الاعراف : 29
- قل سیروا فی الارض فانظروا کیف بدا الخلق ثم الله ینشئ النشاه الآخره ان الله علی کل شیء قدیر - العنکبوت : 20
- الذی احسن کل شیء خلقه و بدا خلق الانسان من طین - السجده : 7