نفیس، رقم جدید کلزا برای کشت در مناطق سرد و معتدل سرد کشور

رقم نفیس (لاین L۷۲)، مناسب کشت برای مناطق سرد و معتدل سرد کشور، حاصل انتخاب و خالص سازی نسل های در حال تفکیک مربوط به تلاقی Orient×Modena است. انتخاب بوته ها طی پنج سال تا رسیدن به لاین خالص به روش شجره ای انجام شد و در نسل F۶ لاین های خالص گزینش شدند. لاین های خالص شده به همراه رقم شاهد اوکاپی در قالب آزمایش مقدماتی مقایسه عملکرد دانه در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ بررسی شدند و نتایج نشان داد لاین L۷۲ با میانگین عملکرد ۳۶۵۰ کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد اوکاپی ۳۰/۷ درصد برتری داشت. در ارزیابی سازگاری لاین های منتخب در چهار منطقه کرج، اسلام آباد غرب، همدان و زرقان طی دو سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ و ۹۳-۱۳۹۲، لاین L۷۲ با عملکرد دانه ۴۱۳۷ کیلوگرم در هکتار با رتبه اول نسبت به شاهد اوکاپی ۶/۷ درصد برتری عملکرد داشت و بر اساس آماره واریانس محیطی از پایداری عملکرد بالاتری نسبت به شاهد اوکاپی برخوردار بود. بررسی های تکمیلی لاین L۷۲ در کرج، همدان، اسلام آباد غرب، اصفهان، خوی و زرقان طی دو سال نیز حاکی از عملکرد دانه بالای این لاین با میانگین ۴۳۳۶ کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ژنوتیپ های مورد بررسی بود. در ارزیابی های مزرعه ای، تحمل بالای این لاین در مقابل بیماری اسکلروتینیایی ساقه کلزا در مقایسه با رقم اوکاپی مشخص گردید. نتایج بررسی تحقیقی-ترویجی این لاین در دو منطقه استان کرمانشاه در شرایط زارعین نشان داد که عملکرد دانه لاین L۷۲ نسبت به رقم احمدی برتری ۱۳/۷ درصدی داشت. نتایج طرح تحقیقی-ترویجی در دو منطقه در اصفهان در شرایط آبیاری طبیعی و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی نشان داد که عملکرد دانه این لاین نسبت به شاهد اوکاپی به ترتیب برتری ۱/۲ و ۹/۱ درصدی داشت. با توجه به ویژگی های مطلوب لاین L۷۲ مانند عملکرد دانه، سازگاری خوب و تحمل نسبی به بیماری اسکلروتینیا در مقایسه با رقم شاهد اوکاپی این لاین کلزا با نام نفیس نامگذاری شد و جهت کشت در مناطق سرد و معتدل سردکشور توصیه می گردد.

Keywords:

رقم , کلزا , پایداری عملکرد , کیفیت