ورزش همگانی و ورزش شهروندی از منظر شهرداری کلانشهر تهران

شهرداری بعنوان سازمان مردمی و غیردولتی که نسبت به سایر سازمانها و ارگانهای شهری ارتباط نزدیکتری با شهروندان دارد، قادر است با هدایت شهروندان برای استقرار تشکیلات مردمی در سطح محلات و محول کردن اداره و نگهداری فضاهای ورزشی به افراد، نقش موثر و بسزایی در این زمینه ایفا نمایند. با توجه به مجری بودن شهرداری در طرحهای شهری و برنامه ریزی محلی، نظم سلسله مراتبی فضاهای ورزشی در مقیاس محله، ناحیه، منطقه مورد توجه این سازمان بوده است تا بدین ترتیب شهروندان بطور راحت به فضاهای ورزشی دسترسی مطلوب داشته باشند. شهرداری با در اختیار داشتن عناصری مانند مراکز ورزشی برای کارکنان سازمان و نیز زمین های ورزشی پراکنده در سطح منطقه برای شهروندان، تسهیلات نسبتا ارزانی برای نیازهای افراد به فعالیتهای ورزشی را فراهم مینماید. معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری بدون هماهنگی و ارتباط سازنده و پیوسته با سایر سازمانها از جمله سازمان تربیت بدنی و بخش خصوصی در جهت توسعه فضاهای ورزشی برای پرکردن اوقات فراغت شهروندان عمل مینماید که این امر مشکلات و مسائل زیادی را برای شهرداری ایجاد میکند. در سالهای اخیر اقدامات منسجم تری از طرف معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری برای توسعه ورزش همگانی و بسترسازی مناسب جهت ارتقاء سطح فرهنگی مردم برای گرایش به ورزش بعنوان وسیله ای برای پرکردن اوقات فراغت به اجرا درآمده است.

در حال حاضر سازمان ورزش شهرداری تهران وارد مقوله ی به نام "ورزش شهروندی"شده که باید آنرا از ورزش همگانی جدا کرد. راه اندازی خانه های ورزشی و نیز تاسیس باشگاه ها که در دستور کار سازمان ورزش شهرداری قرار گرفته، بسیار فراتر از ورزش همگانی است و افق تازه ای را به روی ورزش پایتخت گشوده است. بطورکلی هر چند در سالهای اخیر اقدامات و فعالیت های چشمگیری برای توسعه فضاهای ورزشی از طرف سازمان شهرداری به اجرا درآمده است. رویکرد نوین شهرداری برای گرایش شهروندان به ورزش مطرح کردن رویکرد محله محوری در دهه های اخیر، از سوی مدیریت شهری یکی از موضوعاتی است که کارکردهای اجتماعی - فرهنگی بسیاری را در فضاهای شهری به دنبال داشته است .این مطلوب، سعی در تعریف شاخصه هایی است که با زندگی امروز هماهنگ باشد. تاکید بر اهمیت محله محوری در اداره شهر و مدیریت شهری از طرف مدیران و مسئولان شهری در سایر موضوعات شهری از جمله توسعه ورزش در فضاهای شهری نیز تعمیم یافته است.

ورزش همگانی به عنوان یک فعالیت اجتماعی یکی از نیاز های مشترک شهروندان و از حقوق شهروندی است که ارتباط تنگاتنگی با سلامت افراد جامعه دارد. امروزه شهرنشینی به ویژه در کلان شهرها به دلیل مسائل و مشکلات در اداره امور زندگی و پیچیدگی کارها موجب شده است تا برخی فعالیتهای ضروری که می توانند در تامین و حفظ سلامت جسمانی و روانی موثر باشند به بوته فراموشی سپرده شود. شهرداری تهران در قالب یک نهاد اجتماعی یکی از مهمترین ماموریت های خود را تامین سلامت جسمانی و ارتقای سطح کیفیت زندگی شهروندان می داند. در همین راستا توسعه ورزش شهروندی با محوریت ورزش محلات و با هدف شناسایی و تقویت پتانسیل ورزشی شهروندان، ارائه تفریحات ورزشی با پرداختن به ورز شهای کم هزینه و سهل الوصول، افزایش سرانه فضاهای ورزشی، توجه ویژه به ورزش بانوان و توسعه و ترویج فرهنگ ورزش شهروندی را در دستور کار خود قرار داده است. این تلاشها علاوه بر حفظ سلامتی و تندرستی شهروندان در تقویت و گسترش بستر مناسب روابط محله ای، افزایش نقش مشارکت اجتماعی شهروندان، استوار ساختن پایه های نهاد های مردمی، ممانعت و کنترل شیوع رفتارهای نابهنجار اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده بسیار موثر است. توسعه ورزش شهروندی تلاشی در راستای تحقق توسعه پایدار کلا نشهر تهران به شمار م یرود که این مهم تنها از طریق مشارکت مردم و به واسطه استفاده بهینه از توانمندی های محلات در قالب اجرایی شدن طرح مدیریت محله امکانپذیر خواهد بود.

لیکن مشخص نبودن جایگاه تشکیلاتی شهرداری در امر ورزش نسبت به سایر ارگانهای شهری مسئول در این زمینه و نیز پکپارچه و مداوم نبودن برنامه های شهرداری در امور ورزش از جمله مشکلات و تنگناهای این بخش در مدیریت ورزش می باشد. همچنین فقدان ارتباط مستمر و نتیجه بخش بین شهرداری و ادارات ورزش و جوانان و سایر بخش ها در حوزه ورزش از دیگر مشکلات این سازمان می باشد.